https://www.crossed-flag-pins.com/shop/media/image/af/19/00/Flag-Pins-Poland-Thailand.jpg
มาทำความรู้จักชาวโปแลนด์กันค่ะ
ชาวโปแลนด์ที่เราได้รู้จักระหว่างที่เป็นออแพร์ในอเมริกามีอยู่ 3 คนด้วยกัน ได้แก่ โฮสต์มัม(บ้านแรก), เพื่อนออแพร์ (ปีแรก), และครูอาสาสอน ESL ที่ห้องสมุด (ปีสอง) ทั้ง 3 คนเป็นผู้หญิงหมดเลยนะคะ ดังนั้นจะเล่าในมุมมองของเราที่มีต่อชาว Polish ผู้หญิงเท่านั้นค่าก่อนอื่นขอแนะนำคร่าวๆ เกี่ยวกับภูมิหลังของประเทศโปแลนด์สักนิด ด้วยความรู้จากGoogleและหนังสือที่เคยอ่านมา เพื่อให้เห็นภาพและเข้าใจมากขึ้น (ผิดพลาดประการใดต้องขออภัย)
Poland คือประเทศหนึ่งอยู่ตอนกลางของทวีปยุโรป มีพื้นที่ติดกับประเทศเยอรมัน เช็ค ยูเครน เบราลุส และอื่นๆ มีพื้นที่ใหญ่กว่าภาคตะวันออกเฉียงเหนือของบ้านเรา 2 เท่า
https://image.dek-d.com/contentimg/2012/pay/pay2/europe_map3(1).gif
โปแลนด์ถือเป็นประเทศเกิดใหม่ที่ได้แยกตัวออกมา เมื่อสมัยสงครามโลกครั้งที่ 1 โปแลนด์อยู่ฝ่ายผู้ชนะทำให้ได้พื้นที่ของประเทศเพิ่ม ทำให้กลายเป็นประเทศที่ยิ่งใหญ่ แต่เป็นได้ไม่นาน ต่อมาในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 เยอรมันแพ้ ทำให้โปแลนด์ถูกเฉือนแบ่งพื้นที่ให้ประเทศอื่นๆ จนเหลือเท่านี้ และด้วยประเทศโปแลนด์อยู่ตรงกลาง เหมือนเป็นทางผ่านให้เหล่ากองทัพและผู้หลบหนีลี้ภัยเวลาเยอรมันจะไปตีกับรัสเซีย ผลเลยทำให้โปแลนด์กลายเป็นประเทศยากจนจนถึงปัจจุบัน ผู้คนก็เลยอพยพกันไปอยู่ประเทศอื่นๆ เช่น แคนาดา สหรัฐอเมริกา เป็นต้น ครอบครัวโฮสต์แม่เราก็ถูกย้ายมา Philadelphia, USA ตั้งแต่เด็กๆ ส่วนเพื่อนออแพร์เราก็ชอบพูดว่า "ฉันจะไม่กลับไปอยู่ประเทศตัวเองอีก" (พูดแบบนี้อาจทำให้บางคนกลัวการไปโปแลนด์ แต่จริงๆประเทศเค้ามีแหล่งท่องเที่ยวที่สวยงามมากๆ เลยค่ะ)
ลักษณะของผู้หญิงโปแลนด์ที่เราเคยเห็น ส่วนใหญ่จะมีผิวขาวมาก ออกไปทางขาวซีด สีผมมีหลากหลายตั้งแต่บลอนด์ทองจนถึงสีน้ำตาลเข้ม ตาโต จมูกโด่ง รูปร่างผอมเพรียวสูงโปร่ง ตามแบบชาวยุโรป
และที่สังเกตเห็นคือ ลักษณะคางที่เป็นเอกลักษณ์ของผู้หญิงโปแลนด์คือจะแหลมและยื่นออกมาเล็กน้อย ถ้าไม่ยิ้มคือหน้าดุเลย
https://i.pinimg.com/236x/99/3f/3c/993f3c0542c42254f7e79ac84c50d5ee--polish-people-regional.jpg
คนโปแลนด์มีภาษาเป็นของตัวเองคือภาษา Polish ทั้งภาษาพูดและเขียน ซึ่งเขาค่อนข้างภูมิใจในภาษาของตนเองมาก เคยมีครั้งนึงคุยกับโฮสต์แม่เรื่องภาษาไทยมีพยัญชนะหลายตัว และขอให้โฮสต์เขียนภาษาโปแลนด์ให้ดูหน่อย ซึ่งในความรู้สึกเรา เราว่ามันคล้ายๆ ภาษาอังกฤษแหละ (ประเทศในแถบยุโรปส่วนใหญ่ตัวอักษรคล้ายๆ ภาษาอังกฤษหมดเลยในความคิดเรา) แค่มีจุด/ขีดเพิ่ม หรือออกเสียงต่างไป แต่โฮสต์หันมามองหน้าและพูดว่า "มันไม่เหมือนภาษาอังกฤษ เขามีภาษาโปแลนด์ของเขา ตัวอักษรเค้ามากกว่าภาษาอังกฤษ"
(โอเค ขอโทษค่ะ ไม่เหมือนก็ไม่เหมือน)
https://i.pinimg.com/originals/d1/f1/17/d1f1170c69ee20acd280498236dd0015.gif
ภาษาโปแลนด์ยากนะ โฮสต์แม่เคยสอนคำเดียว คำว่า cześć แปลว่าสวัสดีในภาษาโปแลนด์ แล้วเลิกสอนเราไปเลย เพราะเราออกเสียงไม่ได้ 5555
อยากให้ฟังเวลาคนโปแลนด์คุยกัน ภาษาโปแลนด์เป็นภาษาที่พูดเร็วและรัวมากกกกกกกกกกกกกก พอโฮสต์แม่ย้ายมาอยู่อเมริกา ก็เลยพูดภาษาอังกฤษเร็วมากกจนบางครั้งโฮสต์พ่อต้องถามว่า "What did you say?" ตั้งหลายรอบ ก็เลยต้องบอกโฮสต์ว่าให้พูดช้าๆหน่อย ภาษาอังกฤษฉันไม่ค่อยดี ฉันฟังไม่เข้าใจ ตอนแรกๆ ถึงกับให้โฮสต์เขียนโน้ตหรือส่งเมสเสจมาแทนเลย เพราะฟังไม่รู้เรื่องจริงๆ (ปีแรก ภาษาอังกฤษเราแย่มาก)
https://www.youtube.com/watch?v=9F_Iyb0c1X4
ลักษณะนิสัยคนโปแลนด์
เหมือนชาวยุโรปค่ะ คือจะไม่ได้Friendly หรือจู่ๆยิ้มให้/ทักทายคนไม่รู้จักแบบชาวอเมริกัน ตอนไปอยู่กับโฮสต์ช่วงแรกๆ คือกังวลมาก คิดว่าตัวเองทำอะไรให้โฮสต์ไม่พอใจ ทำไมโฮสต์ไม่ยิ้มเลย หน้าดุมากตลอดเวลา แต่พออยู่ไปสักพัก โฮสต์ไว้ใจเรามากขึ้นเค้าก็จะค่อยๆ เปิดเอง เริ่มคุยเล่น ยิ้มให้จริงๆ เราว่าชาวโปแลนด์นิสัยน่ารักมากเลยนะคะ อ่อนหวาน สุภาพใส่ใจรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ เป็นคนโรแมนติกมาก อย่างเช่น เวลาโฮสต์ไปGrocery จะอะไรที่เราชอบกินมาให้โดยสังเกตเอา ไม่ได้ถาม และมันเป็นสิ่งที่เราชอบกินจริงๆ ทำให้เราเซอร์ไพรส์มาก ตอนคริสมาสต์โฮสต์ก็ซื้อของให้หลายอย่างโดยแต่ละอย่างโฮสต์พิถีพิถันเลือกจริงๆ อย่างเช่น กำไลข้อมือ โฮสต์เลือกสีเงินให้ ซึ่งในสายตาฝรั่งคนผิวคล้ำเหมาะกับเครื่องประดับทองมากกว่า แต่โฮสต์แม่บอกว่าเราไม่เคยใส่อะไรสีทองเลย เราจะใส่แต่สีเงินตลอด ก็เลยเลือกสีเงินให้ โดยกำไลมี 2 วง วงหนึ่งเป็นจี้รูปเปลือกหอยกับธงชาติอเมริกา สื่อถึงรัฐฟลอริด้าที่เราอยู่ และอีกวงเป็นจี้รูปพระโพธิสัตว์ สื่อถึงประเทศไทย (ช่างคิด แต่วินาทีนั้นคือเราแบบ นรกจะกินหัวมั้ย 555) แต่ก็appreciateโฮสต์มากๆเลย
อีกอย่างหนึ่งที่ประทับใจ ชาวโปแลนด์มีความรับผิดชอบสูงมาก ทำอะไรเป็นระเบียบแบบแผน เป็นขั้นตอน วางแผนชัดเจนตลอด จริงจังกับเรื่องต่างๆ
เราก็ไม่เคยเลี้ยงน้อง/หลานมาก่อนนะ พอได้มาเป็นออแพร์รู้สึกเลยว่าการเลี้ยงลูกเป็นอะไรที่วุ่นวาย เราแทบไม่มีเวลาส่วนตัวเลย แล้วถ้ายิ่งต้องเลี้ยงลูกด้วยแล้วไปทำงานนอกบ้านด้วย แต่โฮสต์แม่แสดงให้เราเห็นเลยว่ามันไม่ใช่เรื่องยากถ้าจะทำ โฮสต์แม่ให้เวลากับลูกเต็มที่มากๆ คิดถึงอนาคตมองการณ์ไกลและเตรียมพร้อมไว้ตลอด ถ้าใครเลี้ยงทารกจะรู้ว่าเด็กโตเร็วมาก และทุกเดือนเด็กก็จะเปลี่ยนไป เราต้องมีของเล่น มีอุปกรณ์อะไรที่เหมาะกับเด็กวัยแต่ละเดือนใหม่ๆ ตลอด ซึ่งโฮสต์แม่หาเตรียมให้เราพร้อมโดยไม่ต้องรอ ยังไม่รวมถึงงานบ้าน งานครัว งานซ่อมหลอดไฟ ไปซื้อของเข้าบ้าน งานปาร์ตี้ต่างๆ ที่โฮสต์แม่สามารถทำได้ด้วยตัวคนเดียวและเลี้ยงลูกไปด้วย แถมยังไม่ลืมที่จะดูแลตัวเองให้แข็งแรงและดูดีอยู่เสมอ (แค่หลังคลอด 4 เดือน โฮสต์มัมกลับมาหน้าท้่องแบนราบ มี 11 line แล้วอ่า พูดแล้วก้ก้มลงมองพุงย้อยๆ ของตัวเอง) เรียกได้ว่า จริงจังกับทุกอย่าง ตอนงานเทศกาลสำคัญต่างๆ ก็จะซื้อของมาประดับตกแต่งบ้าน โรแมนติกไปอีก
ส่วนครูสอนภาษาอังกฤษชาวโปแลนด์ที่เรารู้จักก็เป็นคนที่มีความรับผิดชอบสูง และทำงานเป็นระเบียบแบบแผนเช่นกัน เป็นครูที่เราชอบมากที่สุดในบรรดาครูอาสาที่ห้องสมุด เพราะครูจะเตรียมแผนการสอนมาทุกครั้ง สอนได้เข้าใจมากๆ และคุมเวลาได้ดี แถมกิจกรรมแต่ละสัปดาห์ก็น่าสนใจไม่ซ้ำกันเลย (ผิดกับครูอาสาบางท่านที่เรารุ้สึกว่าเค้าไม่ได้ตั้งใจสอนเท่าไร เหมือนมาคุยเล่น ซึ่งตอนแรกๆ เราก็โอเคได้ฝึกพูดภาษาอังกฤษ แต่พอหลายๆ สัปดาห์ก็รู้สึกว่เราจะคุยกันแต่เรื่องเดิม ไม่ได้พัฒนาอะไรก็เลยเลิกเรียนไปเอง)
ซึ่งนิสัยของชาวโปแลนด์เรารู้สึกประทับใจมาก (Feminism ก็มา ฉันไม่ต้องมีผู้ชายก็ได้ ฉันทำเองได้ทุกอย่าง 555 ก็เลยโสดจนทุกวันนี้)
แต่ลักษณะนิสัยที่ไม่ค่อยไว้ใจใครถ้าไม่สนิท และเป็นคนละเอียดมากๆแบบนี้ก็เป็นปัญหาเหมือนกัน เพราะโฮสต์รักลูกมาก และไม่ไว้ใจออแพร์ง่ายๆ จนทำให้ออแพร์คนใหม่ที่มาต่อจากเราอยู่ได้ไม่ครบปี เพราะรู้สึกกดดันที่โฮสต์เฝ้าจับตามองตลอดเวลา
พูดถึงวัฒนธรรมชาวโปแลนด์
อยู่ที่อเมริกาเราไม่ค่อยได้เรียนรู้วัฒนธรรมโปแลนด์เท่าไร เพราะด้วยทำเลที่อยู่ตอนนั้น และเป็นปีแรกของการมาอเมริกาด้วย ก็เลยได้แต่เรียนรู้วัฒนธรรมอเมริกัน แต่ที่จำได้คือ อาหารโปแลนด์แสนอร่อยที่โฮสต์แม่ นานๆ จะมีเวลาทำให้กินบ้าง และบางทีโฮสต์ยายก็ทำ/ซื้อส่งมาให้ ได้แก่Pierogi (เพียโรกี) คือ เกี๊ยวโปแลนด์ อร่อยมาก มีหลายไส้ เช่น ไส้ผัก ไส้เนื้อ ไส้ชีส เป็นต้น เมนูนี้ให้สามผ่านเลย
https://food.fnr.sndimg.com/content/dam/images/food/fullset/2014/2/6/1/CC_emeril-polish-pierogies-recipe_s4x3.jpg.rend.hgtvcom.826.620.suffix/1483736764692.jpeg
Barszcz หรือซุปบีทรูท ก็จะเอาเกี๊ยว Pierogi เนี่ยแหละใส่ลงไปด้วย เป็นอาหารเรียกน้ำย่อย เราไม่ค่อยชอบจานนี้เท่าไร เพราะเราไม่ชอบบีทรูท แต่กินได้
https://liemgthailand.com/wp-content/uploads/2019/02/2562-02-21-10_10_21-Barszcz-Google-Search.png
Gołąbki แปลว่า "little pigeons" คือกำหล่ำปลียัดไส้เนื้อและข้าว ในซอสมะเขือเทศนั่นเอง จานนี้อร่อยยยยย
https://www.opowiastka.com/wp-content/uploads/2018/04/go%C5%82%C4%85bki.jpg
Żurek อันนี้ก็อร่อย โฮสต์ทำให้กินครั้งเดียวตอนวันอีสเตอร์ เพราะเป็น traditional food for Easter season เป็นซุปเปรี้ยวที่กินกับไส้กรอกและไข่ต้ม อันนี้ก็อร่อยยยยยย
https://cdn.tasteatlas.com/Images/Dishes/dc65330f62944b5aa45b514f9db24f4f.jpg?w=600&h=450
ประเพณีของชาวโปแลนด์อย่างหนึ่งที่เราจำได้ คือ
การแบ่งขนมปังเวเฟอร์บางๆ ที่เรียกว่า "opłatek" ให้กันและกันในคืนวันคริสมาสต์อีฟ
https://aleteiaen.files.wordpress.com/2018/12/WEB3-OPLATEK-CHRISTMAS-EVE-TRADITION-FotoKatolik-CC-BY-SA-2.0.jpg?quality=100&strip=all&w=620&h=310&crop=1
โดยเวเฟอร์นี้ทำมาจากแป้งและน้ำ ทำให้เป็นแผ่นบางๆ และพิมพ์รูปเกี่ยวกับคริสตศาสนา เช่น รูปพระแม่มารีอุ้มพระเยซูคริส เป็นต้น โดยคนที่อาวุโสสุดในบ้าน ส่วนใหญ่จะเป็นพ่อจะหักแบ่งเวเฟอร์นี้ให้กับคนในครอบครัวและคนอาวุโสรองลงมาก็จะทำแบบเดียวกันจนครบทุกคน เพื่อเป็นการขอโทษและขอบคุณสำหรับปีที่ผ่านมา และอวยพรให้มีแต่สิ่งดีๆ เข้ามา แล้วจึงกินชิ้นเวเฟอร์นั้นเพื่อเป็นการรับคำอวยพร หลังจากนั้นก็จะร่วมรับประทานอาหารมื้อพิเศษเล็กๆ กันภายในครอบครัว ถือเป็นประเพณีที่เต็มไปด้วยความหมาย
ปิดท้ายด้วย นามสกุลชาวโปแลนด์ที่เห็นปุ๊บรู้ปั๊บ
เพราะมักจะลงท้ายด้วยคำว่า -ska, -ski รวมถึง -cki, -dzki, และ -cka/-dzka เช่น Borkowski, Czerwinski, Kalinowski, Nowakowski , Walczak เป็นต้น
https://ih1.redbubble.net/image.85871838.9853/pp,550x550.jpg
